Vrijdag / Vendredi 24/3/2017 - Pokhara, Training day 3

Dag 3:  over moto's, taart, frietketels en een zonale werking

YVES OP DE MOTO

Morgen volgt een hele dag praktijk met o.m. brandoefeningen. We gaan dan ook en onder meer gebruik maken van het ‘vuurhuisje’. En dus springt Yves vanmorgen achterop de motor van Prem om even poolshoogte te gaan nemen bij de timmerman: als ‘architect’ en ‘bouwheer’ moet hij zijn ‘werf’ uiteraard opvolgen. Hij kwam, zag dat de triplex-muren wat aan de dunne kant waren, gaf wat bijkomende instructies en ziet dat het goed komt.

Yves krijgt ook de vraag mee om wat klein hout mee te brengen om het “vuur brandend te houden”. Dit lijkt een gemakkelijke opdracht want wie vindt er nu geen kleine stukjes hout bij een timmerman? Echter, hier in Nepal hebben ook kleine beetjes waarde en de timmerman heeft er dus wel maar hij verkoopt dat voor wat roepies. Klein hout is hier bovendien geen afval. Je moet hier dan ook zoeken naar een containerpark ;-)

Onderweg stoppen Prem en Yves bij een kleermaker om onze namen in het Nepalees op onze T-shirts te laten borduren. Het is zoveel handiger als die op je rug en borst prijkt wanneer 30 studenten je 5 dagen lang zullen aanspreken. En het is tegelijk ook een mooi souvenir !
En dus noteert de kleermaker onze naam in fonetisch Nepalees en brengt die in wit borduursel aan op ieders t-shirt.

Het is ondertussen zowat 9u30, tijd om richting City Hall te cruisen waar Yves ook de lessen van vandaag opstart. Yves installeert zich achterop de motor, Prem trekt het gashendel open en weg zijn ze, richting onze tijdelijke ‘brandweerschool’.

Op de motor rijden in Nepal is trouwens ook weer zo’n aparte belevenis.
In België moet je een hele uitrusting hebben die conform allerlei Europese normen is. In Nepal volstaat een helm voor de bestuurder. De passagiers (let op de meervoudsvorm) kunnen gewoon achterop springen en meerijden.
Onveilig ? Elke motorrijder beseft dat er een risico is maar toch voelt het niet onveilig aan. We zouden het ook niet in België doen maar er wordt hier met de motor minder snel en voorzichtiger gereden dan bij ons.
En die meervoudsvorm ? Je ziet hier geregeld motoren langsrijden met een heel gezin aan boord: vader aan het stuur, moeder achterop met een kleine op haar schoot en een tweede die, gezellig lachend achterop zit, zich aan zijn of haar moeder vastgrijpend met die kleine Nepalese handjes.
In Nepal zie je trouwens ook veel Royal Enfield’s rondrijden, dat is de Harley Davidson van Azië. Een icoon en pareltje voor de kenners.

TIME TO ROCK AND ROLL

Eens Prem en Yves aangekomen zijn aan de City Hall, gaat de lesdag van start.
Er staat weer een deel theorie en een deel praktijk op de planning.

We gaan van start met aflegsystemen (toelichting voor leken: een aflegging is een opstelling waarbij slangen worden uitgerold volgens een bepaalde opbouw zodat op een snelle en efficiënte manier water vanuit een brandweervoertuig naar bvb. een brandhaard kan worden gebracht).

Er wordt ook specifiek ingegaan op de gevaren met en de aanpak van gasflessen en gasflesbranden. Dit onderdeel komt er op expliciete vraag van het brandweerkorps van Pokhara. Zowat iedereen kookt hier met een gasbrander en gasfles. Dat daar door slijtage en verkeerde manipulatie al eens problemen en ongelukjes mee gebeuren, hoeft geen betoog. Naast woningbranden is dit de meest voorkomende brand in Nepal.

En waar branden en ongevallen zijn, is EHBO-kennis een meerwaarde. Met Bert hebben we hiervoor de right man on the right place. Hij heeft het vandaag over brandwonden en hij doet dat, net als de andere teamleden, met passie en euh… vuur.

Bij de praktijkoefeningen in de namiddag combineert hij dat met onderwerpen als bloedingen en evacuatiemethoden. Ook de reanimatie komt weer aan bod en meer bepaald in geval van een trauma.

Terwijl Yves het inoefenen van de deurprocedure, die gisteren werd aangevat, verder zet, nemen Leo en Edward een derde groep op sleeptouw met de emmerpompjes en het inoefenen van de aflegsystemen.

De 2 emmerpompjes (grote, hoge ‘emmers’ met een pompje en een ‘tuinslang’ aan) zullen – samen met de vuurzwepen (een soort giga-grote eendenpoot met deels overlappende lamellen aan een lange steel waarmee grasbranden kunnen worden gedoofd) – na de opleiding aan de dorpelingen van Arnakot en Ang Pang worden geschonken. In hun regio is er geen brandweerdienst voorhanden (de dichtstbijzijnde ligt op 200 km afstand) en met dit materiaal kunnen ze alvast een minimum aan brandbestrijding opzetten.

Je kon in het verslag van afgelopen dinsdag al lezen dat Edward die avond de hoge druklans van de autopomp (brandweerwagen) aan de praat kreeg. En dus is ook oefenen in het gebruik van deze hoge druklans nuttig en nodig.

Een ander, heel specifiek, aspect dat tijdens de opleiding aan bod komt, zijn de koppelingen waarmee brandweerslangen aan elkaar worden gekoppeld. Net zoals je in West-Europa andere stopcontacten hebt dan in bv. Amerika, bestaan er ook verschillende systemen om slangen – die 20, soms 30 meter lang zijn – aan elkaar te koppelen en op die manier grotere afstanden te overbruggen.
En gezien Nepal zelf geen materiaal maakt, komt dat grotendeels uit Indië en China. Met onze Belgische koppelingen erbij, komen we dus aan 3, in eerste instantie niet-compatibele, systemen uit. Maar dat is zonder de Firefighters 4 Nepal gerekend: eerder al brachten Bert en Johan Indische koppelingen mee uit Nepal en lieten die in België aan Belgische exemplaren lassen waardoor er een uniek soort overgangsstuk wordt gecreëerd en slangen en straalpijpen (= de ‘sproeikop’ van de ‘tuinslang’ waarmee een brandweerman blust) van diverse oorsprong toch in combinatie met elkaar kunnen worden gebruikt.

In onze cargo zit ook een groot aantal Belgische reservekoppelstukken die hier ter plaatse op de Chinese broertjes zullen worden gelast zodat ook met dat materiaal compatibiliteit kan worden gecreëerd.

De meerwaarde hiervan zit ‘em vooral in het kunnen gebruiken van de in Europa gebruikte straalpijpen en veel performanter en zuiniger in gebruik zijn dan de oude types die in Nepal in gebruik zijn. Met wat inventiviteit kunnen we bestaand materiaal met een minimum aan kosten combineren en daarmee al een wereld van verschil maken. Want zeg nu zelf: in Nepal zijn er geen waterleidingen waar de brandweer kan van aftappen. Als hun watervoorraad in hun voertuig op is, moeten ze terugrijden naar de kazerne om bij te tanken. Als je het verbruik kan beperken en tegelijk de efficiëntie kan verhogen, dan maakt dat voor deze collega’s echt wel al een wereld van verschil.

OP KRUISSNELHEID

Wat ons opvalt is dat de cursisten de theorie van de voorbije twee dagen al degelijk onder de knie hebben want op de momenten dat de instructeurs vragen stellen over de materie blijken de deelnemers vlot te kunnen antwoorden. Misschien hebben ze ‘s avonds nog geblokt ? Hoe dan ook, het toont hun gedrevenheid aan. Bovenal die van het 10-tal deelnemende burgers die voor deze week niets over brandweerwerk wisten.

Het maakt ook dat de lessen heel vlot vorderen en we voorlopen op het schema. Met een beetje geluk kunnen we de 5-daagse opleiding afronden op 4,5 dag wat de mensen van Kathmandu en Bhaktapur de gelegenheid zou bieden om een dag eerder naar hun kazerne terug te keren (gezien de onderbezetting in de brandweerposten, wordt van de brandweermensen verwacht dat ze in de kazerne wonen en leven om zo steeds een minimumpermanentie te kunnen garanderen).


FIXER VAN DIENST

Terwijl Bert, Leo, Edward en Yves zich letterlijk en figuurlijk in het zweet werken (de temperatuur is hier ondertussen gezapig gestegen naar 30° en de zon verstopt zich allesbehalve achter de wolken), gaan Durba en Johan op zoek naar een dozijn USB-sticks om alle powerpoint presentaties en een selectie aan foto’s en opleidingsfilmpjes op te slaan en aan iedere delegatie te overhandigen. Op die manier kunnen ze deze ook later nog raadplegen en gebruiken als opleidingsmateriaal in hun eigen kazerne of dorp.

Gezien je hier in weinig winkels grote voorraden van eenzelfde materiaal vindt en de Nepalezen in geval van grote vraag om de hoek of een paar straten verder, bij collega’s gaan aankloppen, nodigt de uitbater van de IT-shop ons uit om plaats te nemen achter zijn toonbank en biedt hij ons een kop thee aan. Met uitzicht op het grote kruispunt waar een agent met succes het chaotische verkeer regelt (geen evidentie in Nepal), nippen we aan een lekkere milktea en genieten van het rustmoment tussen het heen en weer geloop en gerij. Johan is zo’n beetje de ‘fixer’ van het team: hij gaat achter dat wat nodig is zodat de 4 andere musketiers zich kunnen focussen op hun lesgeven. Een prima mix en taakverdeling.

De dingen gaan hier wat trager dan bij ons maar als je je westers denken op ‘ralenti’ kan zetten, is het zalig om hier gewoon mee te gaan in de flow want het komt altijd in orde, zolang je maar net dat tikje meer geduld hebt dan bij ons in het westen.

Een half uurtje later en een dozijn USB-sticks rijker, knalt de motor van Durba weer vrolijk pruttelend de baan op richting de lokale Aldi waar ze nog op zoek gaan naar het nodige materiaal om een frietketelbrand te simuleren. Op het boodschappenlijstje staan: een kookpot, 5 liter olie, een gasfles, een brander, een emmer, een (hand)doek, een lange staaf en een metalen bekertje dat op de staaf zal worden gemonteerd.

FRIETKETELBRAND

Een frietketelbrand (of brand van oliën) vergt enige aandacht. Niet elke brand kan namelijk met water worden gedoofd. Enkele voorbeelden: een houtbrand kan je wel met water blussen. Een brand in een serverlokaal kan je echter beter blussen met een CO2-blusser en een brand van benzine blus je bv. met schuim. Kijk eens om je heen als je ergens op kantoor of in een winkel bent of neem gewoon de brandblusser uit je auto even bij de hand. Al die rode ‘flessen’ lijken in eerste instantie wel op elkaar maar als je ze in detail bekijkt zal je verschillende kenmerken zien. Er staan letters op: A, B en/of C bv. En sommige hebben bovenaan de fles ook een grijs geschilderde rand. Elk type is geschikt voor een bepaald type brand.

ZONALE WERKING IN NEPAL ?

Ondertussen blijkt dat er tijdens de opleiding, naast de kennis en ervaring die we overdragen, ook nog een andere niet te stoppen dynamiek ontstaat. Gezien de hele grote afstand tussen de bestaande korpsen (Pokhara ligt op 200 km en zo’n 7 uur rijden van Kathmandu dat op haar beurt dan weer op zo’n uur rijden van Bhaktapur ligt) is er tot nu toe geen onderlinge samenwerking. Door het, n.a.v. deze opleiding, samenbrengen van brandweermensen uit verschillende regio’s: een soort plaatselijke ‘zonale werking’. We vernemen dat de 3 deelnemende korpsen afspreken om na de opleiding contact met elkaar te onderhouden en een samenwerking uit te bouwen.

Hoe die er concreet zal uitzien is nog niet helemaal duidelijk maar er is duidelijk een belangrijke eerste stap gezet en die uit zich al meteen wanneer we de collega’s van KTM Airport aanspreken over het defecte onderdeel (membraan) van het enige persluchttoestel dat het korps van Lalitpur rijk is (een persluchttoestel is de fles met onder druk samengeperste lucht, die de brandweermannen op de rug dragen om te vermijden dat ze hete rooklucht zouden inademen – vergelijk het met de fles die duikers dragen). Door gebrek aan contacten lag het in een hoekje te verkommeren.

Buiten dat éne in Lalitpur dat al geruime tijd defect is, is KTM Airport namelijk het enige korps in het hele land is dat over persluchtoestellen beschikt (zij moeten aan internationale veiligheidsnormen beantwoorden opdat de luchthaven een internationaal label kan behouden). Zij zijn mogelijk de missing link om hun collega’s uit Lalitpur verder te helpen met een vervangstuk of alleszins de nodige contacten om het te vervangen.

Het is de eerste kleine stap naar een samenwerking tussen de verschillende korpsen (als er in België officieren interesse hebben om dit mee verder uit te werken, kunnen ze hun kandidaturen sturen naar [email protected]. Noteer wel dat er geen operationaliteitspremie wordt uitgekeerd… de brandweermannen verdienen een schamelijke 170 à 180 euro per maand waarvoor ze in ruil ook nog eens in de kazerne wonen en leven en maar af en toe – wanneer de permanentie het toelaat – naar huis en naar hun gezin kunnen.

We kwamen naar hier om opleiding te geven maar na 3 dagen is dus al gepraat over samenwerking die zich al meteen concretiseert.

Wat kan je meer wensen dan dat de mensen zelf een drive beginnen voelen om te groeien en zichzelf te beginnen overstijgen en alweer te beseffen dat (het letterwoord) TEAM-werk wel degelijk staat voor :

     T ogether
     E verybody
     A chieves
     M ore.

Van letterwoorden gesproken: ook NEPAL is zo’n letterwoord dat staat voor

     N ever
     E nding
     P eace
     A nd
     L ove.

Ondertussen zit de werkdag er voor de cursisten op maar voor ons volgt zoals elke dag nog een korte briefing met het oog op de volgende dag en vanavond ook in de aanloop naar zondag, de afsluitende ceremonie die dan zal plaats vinden en de bijhorende diploma’s.

Edward heeft voor ons vertrek een ontwerp gemaakt met lay-out en alles erop en eraan. Nawraj Thapa en Tshering Doma uit Leuven – waar een grote Nepalese gemeenschap woont – hebben dat netjes naar het Nepalees vertaald waardoor we hier aangekomen zijn met 30 kant en klare diploma’s voor de deelnemers en 8 certificaten voor de medewerkers voor en achter de schermen.

Maar dat was buiten de lokale cultuur gerekend. Wat we over het hoofd gezien hebben, is dat diploma’s, attesten, en dergelijke hier niet alleen van groot belang zijn (het zijn echt geen gewone ‘vodjes papier’) maar bovendien is het ook van belang dat ze in het… Engels worden opgesteld. Dat heeft blijkbaar meer gewicht dan een Nepalese versie. En verder maakt het ook uit wie het ondertekent. Naast de 5 Firefighters 4 Nepal moest dus ook de handtekening van twee hoge functionarissen mee opgenomen worden. Na uitgebreid overleg tussen Ramji KC, Durba en Prem (in tegenstelling tot de veel ongedwongenere mentaliteit hier in Nepal, vergde het alles samen een hele halve dag om het in orde te krijgen), wordt de tekst herwerkt zodat die conform de lokale gewoonten is.

Het is weer zo’n moment van cultuurverschillen: voor ons is zo’n document weliswaar niet onbelangrijk maar voor een Nepalees is dit van goudwaarde. Ze kaderen het in, hangen het fier aan de muur en het maakt echt een verschil tussen het vinden van een job of net niet.

71 & EEN VAN DE MEEST GEDREVENE DEELNEMERS

Voor onze oudste leerling, hij is 71 en komt uit Arnakot (14 uur enkele rit per bus over lokale wegen), steekt het dan weer niet zo nauw: zijn leeftijd houdt hem niet tegen om er gemotiveerd en vol passie in te vliegen.

Een tijd geleden was er een grote brand in zijn dorp waarbij een kleine 10 huisjes in de brand verdwenen en er ook aan aantal slachtoffers vielen. Hij wil dat niet meer meemaken en dat hij 71 is, weerhield hem niet om erop te staan aan de opleiding deel te nemen en zo zijn dorp ten dienste te staan.

Zijn eenvoud en tegelijk gedrevenheid, zijn low profile houding in combinatie met die fonkel in zijn ogen… we besluiten hem als afsluiter van onze dag dan ook tot ‘Fire Chief van Arnakot’ te benoemen.

Foto's: http://firefighters-4-nepal.reislogger.nl/foto/24-pokhara-training

(verslag: Johan)